Do cech, które określają pożar możemy zaliczyć:
- Występowanie wysokiej temperatury.
- Towarzyszenie wysokiego promieniowania cieplnego.
- Niekontrolowane rozprzestrzenianie się ognia.
- Wydzielanie się dużych ilości produktów spalania - dym, popioły.
Istnieją trzy podstawowe czynniki, które przyczyniają się do wybuchu ognia. Są to: obecność materiału palnego, czynnik energetyczny (ciepło) oraz utleniacz. Gdy te trzy czynniki skumulują się w jednym miejscu i jednym czasie w odpowiednich proporcjach następuje zapłon.
Rozróżniamy pożary naturalne oraz wywołane działalnością człowieka. Do zarzewia ognia może się przyczynić przyroda, np. uderzenie pioruna. Również długotrwała susza może doprowadzić do zapalenia się lasów i łąk. Jednak tego typu przypadki zdarzają się rzadko. Najczęściej pożary spowodowane są nieumyślnym lub umyślnym działaniem człowieka. W zależności od wielkości zarzewia możemy je podzielić na: bardzo duże, duże, średnie, małe, blokowe, otwarte, podpowierzchniowe, przestrzenne, ukryte, wewnętrzne, wierzchołkowe, w zarodku i zewnętrzne.
W przypadku płonących budynków skutki są drastyczne, a straty materialne ogromne. Istnieje bezpośrednie zagrożenie życia ludzi i zwierząt. W wyniku spalania materiałów budowlanych oraz elementów mieszkalnych emitowane są do atmosfery niebezpieczne i toksyczne związki.
Wybuch ognia może zostać zapoczątkowany przez różne źródła, np. zapaloną zapałkę, tlący się papieros, niesprawną instalację elektryczną, wyładowanie atmosferyczne, czy umyślne podpalenie. Palący się materiał wydziela duże ilości ciepła ogrzewając otoczenie. Kumulujące się duże ilości ciepła mogą się rozprzestrzenić powodując zapalenie materiałów znajdujących się w sąsiedztwie.
Szybkość wzrostu i rozprzestrzeniania się ognia zależy od paru czynników. Są to:
- rodzaj paliwa,
- rodzaj konstrukcji budynku,
- sposób spalania,
- dostępność tlenu.
W tej fazie, zwanej fazą wzrostu palne gazy oraz opary stykają się z promieniowaniem cieplnym i mieszają się z powietrzem. Wszystko to tworzy palną mieszaninę. Gazy osiągają temperaturę zapłonu i zapalają się. Następuje rozgorzenie. Pojawia się gwałtowny wzrost temperatury od 800 do 1200ºC i zapalenie wszystkich palnych materiałów w pomieszczeniu.
Kolejnym etapem jest faza rozwiniętego zarzewia ognia. Wzrost ciepła osiąga wartość maksymalną. Ilość tlenu ulega zmniejszeniu, co prowadzi do zmniejszenia szybkości spalania. Ostatnim etapem jest faza jego wygaszania. Intensywne spalanie zmniejsza palenie materiałów palnych, zmniejsza się ilość wydzielanego ciepła oraz temperatury. W praktyce oznacza to, że ogień wygasa na skutek braku materiału palnego. Ogień przybiera postać żarzenia.
Akcje gaśnicze przeprowadzane są przez jednostki ratownicze: Państwową Straż Pożarną oraz przez jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. Gasząc płonący budynek lub inne zarzewie ognia, strażak nie ma zbyt dużej możliwości kontroli jego rozwoju. Komendy są wydawane przez komendanta, który kieruje całą operacją gaśniczą. Cały zespół straży musi być ze sobą zgrany. To decyduje o sukcesie i powodzeniu akcji gaśniczej. W takich sytuacjach nie wystarcza tylko odwaga i męstwo strażaków. Niezbędna jest współpraca i koordynacja działań, żeby uniknąć niepotrzebnego zagrożenia życia, które może skutkować śmiercią. Ratownictwo i ochrona ludności to podstawowe priorytety PSP i OSP podczas gaszenia pożaru. Pożarnictwo to wielka odpowiedzialność. Jest to całokształt działań, które są podejmowane przez jednostki przeciwpożarowe - PSP i OSP. To nie tylko walka z zarzewiem ognia, ale również ratownictwo chemiczne, ekologiczne, ratownictwo na wodzie i wszelkie działania związane z udzielaniem pierwszej pomocy. Są to czynności podejmowane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej.
Ważne!!!
W momencie zauważenia zarzewia ognia należy bezzwłocznie powiadomić straż pożarną, dzwoniąc na numer 998 lub 112.
Artykuł został przygotowany przez zespół redakcyjny remiza.pl
