Grupa Oto:     Bolesławiec Brzeg Dzierzoniów Głogów Góra Śl. Jawor Jelenia Góra Kamienna Góra Kłodzko Legnica Lubań Lubin Lwówek Milicz Nowogrodziec Nysa Oława Oleśnica Paczków Polkowice
Środa Śl. Strzelin Świdnica Trzebnica Wałbrzych WielkaWyspa Wołów Wrocław Powiat Wrocławski Ząbkowice Śl. Zgorzelec Ziębice Złotoryja Nieruchomości Ogłoszenia Dobre Miejsca Dolny Śląsk


Bolesławca pierwsze dni…

     autor:
Share on Facebook   Share on Google+   Tweet about this on Twitter   Share on LinkedIn  
Natychmiast po zajęciu Bolesławca przez Armię Sowiecką pełnię władzy w mieście przejęła jej Komendantura Wojenna, ale wkrótce, 9 maja ok. godz. 17 przybyła tu specjalna Grupa Operacyjna Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów oraz Ministerstwa Przemysłu i Handlu.
 Bolesławca pierwsze dni…

Zadaniem tych gremiów było utworzenie zrębów polskiej administracji - jak również przejęcie i zabezpieczenie zakładów przemysłowych w całym powiecie.

W trakcie pierwszych, w miarę poprawnych rozmów pomiędzy pełnomocnikiem powiatowym Michałem Czarnotą Bojarskim, a zastępcą Wojennego Komendanta do spraw politycznych, majorem gwardii Kowaliowem, ustalono teoretyczne podstawy do przejmowania przez stronę polską zastanych obiektów technicznych i wszelakich urządzeń. Niestety, w ogromnej części porozumienie to stanowiło w istocie pusty dokument, bowiem Sowieci już wcześniej rozpoczęli demontaż maszyn i ich wywózkę z wielu doskonale wyposażonych manufaktur i  nowoczesnych firm.

Przejęcie obiektów przemysłowych oraz obiektów rolnych i miejskich stało się faktem 6 lipca 1945 roku, kiedy to rozpoczęto likwidację sowieckich komendantur wojennych. Warto w tym miejscu przytoczyć fragment treści sprawozdania noszącego datę 7 lipca 1945 roku. Odbyła się ona z udziałem między innymi majora Szapowałowa, starosty - inżyniera Markowskiego, Komisarza Urzędu Ziemskiego Rogowskiego i Pełnomocnika powiatowego Michała Czarnoty Bojarskiego. Brzmi on:

„Likwidująca się Komendantura pozostawia dla swych potrzeb obecny gmach oraz hotel oficerski. Wszelkie inne gmachy na terenie miasta przechodzą pod wyłączną administrację polską. Obiekty historyczne jak cmentarze, pomniki i Muzeum im. Kutuzowa i inne będą przedmiotem osobnej umowy. Obóz koncentracyjny dla obywateli sowieckich podlega własnej komendanturze, wyznaczenia jednak dlań terenu pozostawia się porozumieniu władz polskich z odnośnym komendantem sowieckim. Wszelki przydział kwater dla wojsk polskich i sowieckich przechodzi do kompetencji strony polskiej. Sprzęt pożarny przekazuje się natychmiast po konferencji osobie delegowanej przez Starostwo. Na administrację polską przechodzą również sprawy żywnościowe.

W związku powyższym, ponieważ Komendantura sowiecka posiadała władzę cywilną i wojskową, a Starostwo przejmujące od niej teren jest władzą administracyjną cywilną wysuwa się palące zagadnienie ustanowienie komendantury wojennej polskiej i rozgraniczenie odnośnych kompetencji.

Obiekty przemysłowe i ich formalne przekazanie.

Przechodząc z kolei do spraw przemysłu, major Kowaliow oświadczył, że możemy przejąć wszystko co nie jest zajęte przez stronę sowiecką i zdemontowane. Na me zapytanie o wykaz zdemontowanych zakładów otrzymałem jedynie wymijające odpowiedzi zarówno na konferencji, jak i w rozmowie poprzedzającej zebranie ze spotkanym przypadkowo majorem Szapowałowem. Major Kowaliow podał wreszcie cyfrę zdemontowanych zakładów na 12, a mianowicie:

1. Huta miedzi w Wiesau, obiekt pierwszorzędnej wartości pod względem urządzeń najzupełniej nowoczesnych i dostosowanych do charakteru rudy wydobywanej z położonej o 20 km od huty kopalni. Huta połączona z kopalnią kolejką linową.

2. Land fabryka baraków. Zakłady o wyjątkowo bogatym uposażeniu. B. właściciel o wielkich stosunkach otrzymywał maszyny na kilka tygodni przed ustąpieniem Niemców. Na składach było do 60 gotowych zimowych baraków.

3. Minnutte- huta szkła o automatycznych maszynach do wydymania butelek. Wytwórnia szkła samochodowego.

4. Wiesner. Ferdinand Bunzlauer Eisenwerke odlewnia żelaza. Wymontowano wszystkie nowsze maszyny.

5. Automatik Druckmaschinen Fabrik - specjalność okucia do pieców kaflowych i kucheń o produkcji miesięcznej do 200 ton.

6. Maschinenfabrik Lindenhof-b. fabryka maszyn i reparacje. Ostatnio produkcja bomb lotniczych.

7. May & Sohn fabryka papy i masy drzewnej. Specjalnością zakładów była produkcja pudełek do przesyłek pocztowych według własnego patentu i o wypróbowanej mocy.

8. Klitschdorfer Schlechsische Pappenfabrik in Wehrau. Zakłady o sile 3100 koni.

10. Nuttenmuller Presspannfabrik w Alt Oels.

11. Furstl. zu Solmsche Eisenhutte w Lorenzorf.

12. Concordia, jako wytwórnia samolotów wzgl. ich części. (przędzalnia została zdemontowana jeszcze przez Niemców)

Wyżej podanego wykazu nie należy uważać ani za ścisły, ani za wyczerpujący. Istnieje jeszcze cały szereg zakładów nawet drobnych, z których wywieziono nowsze maszyny i urządzenia”.

Więcej informacji znajdziesz w gazecie bolesławieckiej
Express Bolesławiecki


Zdzisław Abramowicz



o © 2007 - 2024 Otomedia sp. z o.o.
Redakcja  |   Reklama  |   Otomedia.pl
Dzisiaj
Piątek 26 kwietnia 2024
Imieniny
Marii, Marzeny, Ryszarda

tel. 660 725 808
tel. 512 745 851
reklama@otomedia.pl