…tymczasowo skoszarowaną w obozie przejściowym, liczącym latem blisko 19 tysięcy osób - oraz bliżej nieokreśloną masę ludności niemieckiej, której liczba codziennie zwiększała się - przy całkowitym niemal braku żywności i bezpieczeństwa. Źródła pochodzące z tamtego okresu nazywają powiat bolesławiecki dosłownie"objedzonym" przez ciągłe przemarsze wojsk i skoncentrowaną w obozach przejściowych ludność cywilną.
W takich warunkach formalny kres II wojny światowej nie dla wszystkich żołnierzy polskich, których wtedy los rzucił na bolesławiecką ziemię, oznaczał możliwość powrotu do domów. Nadal niektórzy z nich składali ofiarę życia w pierwszych wolnych od działań wojennych dniach i miesiącach.
Działo się to w różnych okolicznościach.
Dla przykładu saperzy: porucznik Tomasz Nowak, szeregowiec Karol Brylski i szeregowiec Mieczysław Król zginęli w trakcie rozminowywania 13 czerwca 1946 roku w Gościszowie. Miejscem Ich wiecznego spoczynku stał się początkowo cmentarz komunalny przy obecnym placu Krzyża Świętego w Bolesławcu
Artylerzystów: ogniomistrza Stanisława Smolińskiego i kaprala Zdzisława Tobisa pochowano na Wojennym Cmentarzu Armii Sowieckiej, utworzonym tuż za murem wspomnianej wyżej, komunalnej poniemieckiej nekropolii. Przy mogiłach czerwonoarmistów znajdował się też grób kanoniera Henryka Pohibiełko, ale staraniem bliskich został on prze-niesiony do miejsca wiecznego spoczynku tej rodziny.
Zbrojmistrz 13 Pułku Kawalerii, który zginął w listopadzie 1945 roku, porucznik Bolesław Walkiewicz oraz żołnierze 40 Pułku Piechoty - kapral Bronisław Bereźnicki i szeregowiec Zenon Śliwiński pochowani byli początkowo na cmentarzu przy ul. Lubańskiej, a następnie ich prochy przeniesiono na nekropolię przy ulicy Śluzowej.
Grupie nie do końca zidentyfikowanej - gdy chodzi o wszystkie nazwiska jej członków - dzielnych, bohaterskich żołnierzy 2 Armii Wojska Polskiego, którzy "zginęli idąc drogą żołnierza II Armii Wojska Polskiego w różnych okolicznościach" poświęcona jest płyta na bolesławieckim Cmentarzu Komu¬nalnym.
W zbiorowej mogile spoczywa ich dwudziestu ośmiu. Sprawną ręką kamieniarza wyryto jednak tylko szesnaście rozpoznanych nazwisk. Są to: porucznik Tomasz Nowak, szeregowiec Karol Brylski, st. szeregowiec Mieczysław Król, szeregowiec Piotr Fizin, szeregowiec Michał Gajda, chorąży Walenty Iniankin, kapral Aleksander Jęczmieniowski, kapitan Grzegorz Jeganow, podporucznik Mieczysław Kudelski, podporucznik Semen Łobanow, szeregowiec Franciszek Łysakowski, szeregowiec Jan Marzec, szeregowiec Mikołaj Nowosadny, szeregowiec Wiktor Radomski, starszy szeregowiec Kazi¬mierz Świderski i starszy szeregowiec Stanisław Synecki.
Ta skromna tablica, sąsiadująca dzisiaj z pom¬nikiem tragicznie zmarłego, pierwszego powojennego burmistrza Bolesława Kubika i jego współpracowników - to wyraz pamięci o tamtych dramatycznych czasach i hołd złożony żołnierzom wszystkich frontów i formacji - żołnierzom, którzy niezależnie od tego, gdzie walczyli - wypełnili swój obo¬wiązek godnie i z honorem. To dowód pamięci o Tych, którzy zapłacili krwią za ziemię, na której dane nam jest dzisiaj żyć i pracować.
