Bolesławiec
Archiwum X na tropie

22 sierpnia 1993 r. w Zbylutowie k. Lwówka Śląskiego doszło do brutalnego gwałtu i morderstwa 16-letniej Ewy Pilarskiej. Morderstwa, które wówczas wstrząsnęło całą Polską. Dzień wcześniej dziewczyna wybrała się na dyskotekę do baru „Zacisze” w Chmielnie k. Zbylutowa. Nie tańczyła i nie piła alkoholu. Z relacji świadków wynika, że Ewa opuściła bar między godz. 2 a 3 nad ranem. Do domu miała około 1 km. Jednak do niego nie wróciła. Zaniepokojeni rodzice zawiadamiają policję. Trwają poszukiwania. W poniedziałek o godzinie 6.30 zmasakrowane zwłoki dziewczyny znaleziono 100 m od jej domu. Sprawcy morderstwa nie udało się ustalić, sprawę więc umorzono.

- Sprawa była umorzona, ale tak naprawdę to nigdy nie miała szansy na to, by być umorzoną. Przysięgłam swojej córce to nad grobem, że nigdy tego nie odpuszczę – mówi matka Ewy.

Brutalnym morderstwem sprzed 18 lat zajęli się wrocławscy policjanci Komendy Wojewódzkiej Policji ze specjalnej grupy „Archiwum X”, na co dzień zajmującej się skomplikowanymi, zapomnianymi i umorzonymi ze względu na upływ czasu sprawami.

- Zabójstwo było na tyle brutalne, że zainteresowaliśmy się tą sprawą. Jest to jedno z takich zabójstw brutalnych na Dolnym Śląsku, które do tej pory nie zostało wykryte – mówi policjant „Archiwum X”.

Policjanci zebrali i przeanalizowali wszystkie do tej pory zgromadzone materiały dotyczące morderstwa. Analizowali każdy zabezpieczony ślad, wyjaśniali szczegółowo każdą nawet najdrobniejszą informację.

- Teraz po latach, mimo że upływ czasu nastąpił dosyć duży, bo zdarzenie to miało miejsce w roku 93 w sierpniu, mamy pełen obraz tego, co się w tamtym czasie działo. Na dzień dzisiejszy wiemy, że sprawców jest przynajmniej dwóch. Nie mógł być to jeden sprawca – mówi policjant. - W chwili obecnej pojawiają się też inne nowe osoby, które w tamtym czasie nie były brane pod uwagę, nie były rozliczane w tej sprawie. Pojawiają się nazwiska osób, które też mogą mieć związek z tym zdarzeniem – dodaje.

Zabezpieczone przed laty na miejscu przestępstwa ślady i dowody zostaną poddane specjalistycznej ekspertyzie, przy wykorzystaniu najnowszych technik kryminalistycznych, w tym badań DNA.

- Na obecnym etapie postęp techniczny jak i różne inne możliwości, chociażby genetyczne,dają nam takie możliwości, że materiał, który był zachowany w tych sprawach, można na nowo przetworzyć. Można z niego skorzystać i wyodrębnić z niego kod DNA. W tamtym czasie nie było takiej możliwości, nie były te badania brane w jakiś sposób dowodowo pod uwagę, bo nie dawały możliwości wskazania, zidentyfikowania zabezpieczonego dowodu z odpowiednią osobą – wyjaśnia policjant Archiwum X. - Takie dowody DNA są już wykorzystywane.

Specjaliści z archiwum X mogą pracować spokojnie, a przez to dokładnie, bo sprawę umorzono dawno temu i nikt nie wywiera na nich presji.

- Z racji tej, że sprawy te jak już wspomniałem, są umorzone, nie ma na nas presji wywieranej przez prokuraturę czy terminy, które obligują przy wykonywaniu tego typu postępowań, który zawiera kodeks postępowania karnego, gdzie one są ściśle określone. My możemy sobie sprawę na pewnym etapie zatrzymać, wrócić do niej i po jakimś czasie w chwili pojawienia się jakiegoś nowego wątku. W tamtym czasie kiedy rozprawa była w toku, odpowiednio terminy narzucane odgórnie przez przepisy prawa, policjantów jak gdyby skłaniały do tego, żeby swoje działania przyśpieszali, co też nie jest korzystne dla tego typu spraw. Niewątpliwie tamci policjanci też włożyli ze swojej strony starania, aby sprawca został wykryty i ukarany. Natomiast tak jak wspomniałem, mieli tą presję ciążących na sobie terminów procesowych, co skłoniło ich także do zakończenia tej sprawy w taki czy też inny sposób – mówi policjant.

- Uważam, że na tym etapie jesteśmy bliżsi rozwiązania tej sprawy. My jako nowe osoby, które tą sprawę analizowały, spojrzeliśmy na nią świeżym okiem. Nie mieliśmy tego jakiegoś bezpośredniego odczucia, że my prowadzimy już bezpośrednią sprawę, tylko jako policjanci, którzy na nowo mogli spojrzeć, mogliśmy też wyznaczyć inne wątki tej sprawy, które wtedy policjanci pominęli i nie zostały one zbadane, a my do tych wątków powracamy po tylu latach - dodaje.

Mama Ewy jest pewna, że tym razem mordercy jej córki odpowiedzą za bestialski mord.

- Jestem tego pewna , nie że mam nadzieje, ale jestem tego pewna , że teraz ten przełom nastąpi, i że już jest czas, żeby mordercy mojego dziecka zapłacili za to co zrobili. Mi nigdy już nie ulży, ale im już nie będzie tak łatwo jak przez te 18 lat . Żyli w nadziei, że ich nie dopadnie sprawiedliwość, ale ten czas się już skończył – mówi matka zamordowanej dziewczyny. - Ale w tym kraju powinno się naprawdę bardzo dużo zmienić, żeby już nikt nie musiał tego przeżywać, co przeżyłam ja, przez te 18 lat. Mam taką nadzieję, że jednak ktoś w tym kraju przypomni sobie, że są matki i są dzieci, które nie powinny tak cierpieć – dodaje.

Aby pomóc w ujęciu morderców ważna jest każda informacja. Policjanci z grupy „Archiwum X” gwarantując całkowitą anonimowość czekają na każdy sygnał pod numerem telefonu 71 340 42 62 lub alarmowym 997, ewentualnie 112.