Ruszył program edukacyjny „5 porcji warzyw, owoców lub soku” skierowany do klas I-III szkół podstawowych. Zgodnie z jego założeniem dzieci powinny spożywać warzywa, owoce i soki 5 razy dziennie.
Eksperci związani z organizacjami zdrowia: Organizacją Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Światową Organizacją Zdrowia (WHO), zalecają spożywanie minimum 400-500 g warzyw i owoców każdego dnia.
Zawarte w nich witaminy wzmacniają odporność organizmu oraz są potrzebne do prawidłowej pracy mózgu – procesów uczenia się, zapamiętywania, koncentracji i uwagi, jak również uczestniczą w procesie uwalniania energii zawartej w pożywieniu.
Regularne dostarczanie witamin, co najmniej 5 razy w ciągu dnia jest niezbędnym minimum w codziennej trosce o zdrowie. Jedna porcja to średniej wielkości owoc, warzywo lub sok. Zgodnie z tym założeniem jabłko, marchewka, 3-4 śliwki, garść jagód lub mały kartonik soku pomarańczowego, czy szklanka soku przecierowego marchwiowo-owocowego to 5 przykładowych porcji.
Lubimy, ale nie jemy owoców i warzyw
Z danych zebranych przez firmę badawczą IQS Quant Group w kwietniu 2010r. wynika, że tylko 31% dzieci i 33% matek jada owoce i warzywa co najmniej 5 razy dziennie. Tylko co siódme dziecko zabiera do szkoły na śniadanie warzywa. Zazwyczaj są one dodatkiem do kanapek (65%), rzadziej pojedynczym warzywem lub sałatką. Owoce do szkoły daje swoim dzieciom połowa kobiet - zazwyczaj w postaci surowej lub w formie soku. Tymczasem, 81% dzieci lubi jeść owoce, przy czym prawie połowa dzieci sama sięga po owoce w domu.
Wiele kobiet jeszcze nie wie, że sok może zastąpić jedną porcję owoców, czy warzyw, choć aż 71% matek docenia wygodę soku jako formy porcji.
Dzienne spożycie warzyw i owoców w Polsce wynosi przeciętnie 250 gramów. Jest to jeden z najniższych wyników wśród krajów Unii Europejskiej. Zdaniem Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) rozwiązaniem tego problemu może być stałe edukowanie polskich konsumentów i ciągłe zachęcanie ich do urozmaicania swojej diety.
Zmieniamy swoje przyzwyczajenia
W tym roku kończy się pierwsza – dwuletnia edycja tego programu „5 porcji warzyw, owoców lub soku”.
Podsumowanie danych rynkowych za 2009 rok pokazuje przede wszystkim wzrost spożycia owoców aż o 5% oraz soków o 3,6%. Są to znaczące zmiany, które można uznać za sygnał, że udaje się nam powoli zmieniać swoje przyzwyczajenia.
W roku szkolnym 2010/2011 szkoły podstawowe w całej Polsce zostały zaproszone do wzięcia udziału w bezpłatnym programie edukacyjnym „5 porcji warzyw, owoców lub soku”.
- Stowarzyszenie KUPS prowadzi kampanie dotyczące zdrowego odżywiania już od 2006 roku. – powiedziała Barbara Groble, sekretarz generalny KUPS. - W swej działalności staramy się zwiększyć świadomość na temat prawidłowych nawyków żywieniowych. Niezmiennie wynika z nich, że wciąż istnieją braki w edukacji żywieniowej, ale jednocześnie widzimy w wynikach badań, że dzięki prowadzonym kampaniom, sytuacja z roku na rok poprawia się.
Dotychczasowe akcje przeprowadzone przez KUPS zostały docenione przez specjalistów ds. zdrowego żywienia. Trwająca 2 lata kampania przyniosła wymierne, pozytywne skutki - zaznacza dr n med. Agnieszka Jarosz, kierownik Centrum Promocji Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej w Instytucie Żywności i Żywienia w Warszawie.
- Zwiększyła świadomość żywieniową konsumentów oraz wpłynęła korzystnie na ich zachowania żywieniowe. Jednak by efekty te utrwalić i jeszcze je zwiększyć, idee kampanii powinny być kontynuowana – stwierdziła dr med. Agnieszka Jarosz. - Spożywanie odpowiedniej ilości warzyw i owoców, czyli co najmniej 5 porcji dziennie, działa ochronnie na organizm człowieka, a także wpływa na dobre samopoczucie. Ponadto żywność jest najbardziej fizjologicznym sposobem dostarczania witamin i składników mineralnych.
Edukować należy rodziców i pedagogów
Do akcji zgłosiło się już ponad 4000 szkół podstawowych, które skorzystają z atrakcyjnych materiałów edukacyjnych, m.in. gotowych scenariuszy lekcji dla nauczycieli wzbogaconych o wiedzę merytoryczną (na każdą porę roku). Do każdego ucznia klas I-III, którego szkoła zgłosiła się do akcji trafi kolorowa książeczka z ćwiczeniami. Materiały zostały opracowane przez metodyka edukacji elementarnej we współpracy z ekspertem z Instytutu Żywności i Żywienia. Dodatkowo dzieci wraz ze swoimi nauczycielami będą mogły wziąć udział w konkursie plastycznym z nagrodami.
Program angażuje również rodziców w aktywne kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych swoich dzieci. Do ponad ćwierć miliona rodziców trafi przygotowana specjalnie na tę okazję broszura informacyjna. Rodzice znajdą w niej wiedzę na temat zdrowego odżywiania w oparciu o 5 porcji warzyw, owoców lub soku oraz wiele cennych rad i wskazówek, jak wprowadzić dobre nawyki w życie.
Wraz z akcją edukacyjną startuje strona internetowa www.5porcjiwszkole.pl. Skierowana zarówno do dzieci, nauczycieli oraz rodziców stanowiąca uzupełnienie programu. Najmłodsi znajdą tam gry i zabawy edukacyjne, a także poznają nowych bohaterów - Super-Piątkę, którzy wprowadzą ich w świat warzyw, owoców i soków. Dla nauczycieli przygotowano materiały edukacyjne do pobrania oraz pomysły na zajęcia z dziećmi. Do dyspozycji w zakresie dodatkowych pytań będą również eksperci programu.
Udział w programie jest bezpłatny, ponieważ został sfinansowany przez Fundusz Promocji Owoców i Warzyw.
Honorowy patronat nad programem objęło Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej, a partnerem merytorycznym jest Instytut Żywności i Żywienia. Akcji patronują również Wojewódzcy Kuratorzy Oświaty.
